Temas Gerektiren ve Temas Gerektirmeyen Kuvvetler

KUVVET

Günlük yaşantımızda yapılan her işte kuvvet kullanırız. Öğrencinin kitaplarını taşıması, evin kapısının kapatılması, deredeki suyun akması, bir uçağın havalanması kuvvet gerektiren bazı olaylardır. Bu nedenle yaşantımızda kuvvet olmadan bir iş yapmamız mümkün değildir. Kainattaki bütün itme ve çekme olaylarının temelinde kuvvet vardır. Kuvvet, bir cisme temas ederek olabileceği gibi temas etmeden de meydana gelebilir. Dünya ve güneşin birbirlerini, mıknatısların diğer maddeleri çekmesi ve elektro manyetik çekim temas gerektirmeyen kuvvete örnek verilebilir. O halde kuvvet; fiziksel, kimyasal ve biyolojik sistemlerin temel özelliğini oluşturan en önemli kavramlardan bir tanesidir. 

        Duran bir cismi harekete geçiren, hareket halindeki bir cismi durduran, cismin yön ve doğrultusunu değiştiren veya cisimlerin biçimlerinde değişiklik yapan etkiye kuvvet denir. 

    Kuvvetin Cisimlerin Hareketlerindeki Etkileri

1) Kuvvet etki ettiği cisimlere hareket kazandırabilir. 

2) Kuvvet cisimlerin hızlarını değiştirebilir.

3) Kuvvet hareket eden cisimlerin yönünü değiştirebilir.

4) Kuvvet cisimlerde şekil değişikliğine sebep olabilir. 

5) Kuvvetlerin cisimler üzerinde döndürme etkileri bulunur. 

Çeşitli kuvvetler vardır:

1. Kas kuvveti

2. Manyetik kuvvet 

3. Suyun kaldırma kuvveti

4. Havanın kaldırma kuvveti

5. Yerçekimi kuvveti

6. Sürtünme kuvveti

7. Rüzgar kuvveti

8. Buhar kuvveti

TEMAS GEREKTİREN KUVVETLER

Cisimler arasında fiziksel temas sonucu ortaya çıkan kuvvetlere temas gerektiren kuvvetler denir.

ÖRNEKLER:

·         Yuvarlayarak hareke geçirdiğiniz top durmakta olan başka topa çarparsa onu da harekete geçirir.Istaka, topu ilk harekete geçiren itme kuvvetidir.Duran bilardo toplarını harekete geçiren itme kuvveti, fiziksel temasla (topların çarpışmasıyla) ortaya çıkmıştır.

·         Kartlı telefon kullanırken yuvasına girmesi için uygulanan itme kuvvetidir. Konuşma bitince kartı yuvasından çıkarmak için uygulanan çekme kuvveti fiziksel temasla gerçekleşir.

·         Cisimleri hareket ettiren rüzgâr (hava akımı) da temas gerektiren kuvvettir.

·          

TEMAS GEREKTİRMEYEN KUVVETLER:

Fiziksel temas olmaksızın cisimleri hareket ettirebilen kuvvetlere temas gerektirmeyen kuvvetler denir.

ÖRNEKLER:

Toplu iğnelere mıknatısı yaklaştıralım. Mıknatısın toplu iğneleri çekmesine neden olan manyetik kuvvet fiziksel temas gerektirmez.

Plastik bir tarak yün parçasına sürtülüp küçük kağıt parçalarına yaklaştırılırsa onları çeker.

Kağıt parçalarının tarak tarafından dokunmadan çekilmesini sağlayan elektriksel kuvvet fiziksel kuvvet gerektirmez.

Topu elimizden bırakırsak yere doğru düşer. Topu yere doğru çeken yer çekimi kuvveti de fiziksel temas gerektirmeyen kuvvetlerdendir.

Musluktan damlayan suyun yere doğru düşmesinin nedeni de yer çekimi kuvvetidir.

http://www.youtube.com/watch?v=IBP_Fu63UZg

http://w3.gazi.edu.tr/web/syaman/hareket2.htm

http://www.fenokulu.net/portal/Sayfa.php?Git=KonuKategorileri&Sayfa=KonuAnimasyonListesi&baslikid=134&AniID=206